نگاه ایران و هند به چابهار از دریچه «اوراسیای بزرگ»|تحقق کریدور شمال_جنوب؛ تغییر بازی در منطقه
تاریخ انتشار: ۲۱ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۸۹۰۹۷
به گزارش اتاق خبر به نقل از تهمینه غمخوار؛ بازار: در حالی که از دوسال گذشته چشمانداز ژئوپلیتیکی منطقه آسیا_اقیانوسیه با وجود پاندمی کرونا و همچنین پدیدار شدن نظمی نوین در جهان پس از وقوع جنگ اوکراین، به شدت در حال تغییر است، غرب آسیا بهعنوان قلب سرزمین جهان به همراه مجموعهای از رویدادها از جمله احداث راهآهن چابهار_زاهدان به منظور ایجاد رقابتهای جدید میان قدرتهای بزرگ، نمود بیشتری پیدا کرده است؛ در حالی که توافقنامه راهبردی ایران و چین در سال گذشته نیز، بحثی جنجالی از سوی رسانه های هند در خصوص مسیر روابط ایران و هند در سال های آینده به راه انداخته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
با این که ایران تعهد خود را به دیدگاه مشترک خود با هند در مورد چابهار به عنوان یک مرکز ترانزیتی بین المللی به خاطر یکپارچگی اقتصادی منطقه ای تصریح کرده، اما برخی از کارشناسان هندی معتقدند که بعد امنیتی این بندر بیشتر از منافع تجاری است و در این زمینه مشارکت ایران و چین به ضرر هند تعبیر شده است.
دیدگاه ایران در مورد آسیا و هند
علیرغم ناامیدی اولیه در دهه اول قرن بیست و یکم نسبت به حمایت شرکای آسیایی از قطعنامههای شورای امنیت، «سیاست نگاه به شرق» ایران با توجه به «قرن آسیایی» طرحریزی شده و در سالهای اخیر به خصوص از زمان تشکیل دوت سیزدهم شتاب بیشتری گرفته است. در حقیقت این سیاست جدید ایران به تدریج پس از بحران مالی جهانی ۲۰۰۸ به ثمر نشست، زیرا چین آشکارا به منبع جایگزینی برای سرمایه گذاری و فناوری تبدیل شد؛ به ویژه در زمانی که تجارت توسط دولت های مختلف ایالات متحده به سلاح تبدیل می شود.
از طرفی، محاسبات ایران در خصوص هند منبع جایگزینی برای تجارت و سرمایه گذاری در نظر گرفته شده است. در حالی که هند از سالهای اخیر به دنبال فناوری و سرمایه گذاری است، چابهار را می توان به عنوان منحنی طیف گسترده ای از مشارکت بین ایران و هند در اوراسیای بزرگ که در آن منافع آنها در حال تلاقی است، در نظر گرفت.
چابهار؛ منحنی مشارکت ایران و هند
بندر چابهار از مجتمع هایی نظیر بندر شهید کلانتری و بندر شهید بهشتی تشکیل شده است. در سال ۲۰۲۰، ترمینال اول چابهار حدود ۲.۱ میلیون تن بار جابجا کرد و پایانه دوم دارای ظرفیت ۸.۵ میلیون تن بود.
برخی از کارشناسان معتقدند که شکوفایی چابهار در گرو اتصال به تمامی بازارهای سراسر اوراسیا است، زیرا این بندر از موقعیت استراتژیک ویژه ای برخوردار است و دروازه ورود به افغانستان، آسیای مرکزی، قفقاز، آسیای جنوب غربی، روسیه و اروپا درنظر گرفته می شود؛ به گونه ای که نخست وزیر هند، از چابهار به عنوان دروازه طلایی یاد کرده است.
ایران با هدف ایجاد بازارهای جدید بیشتر برای چابهار، مشوق های تجاری متعددی را در مناطق مجاور این بندر با هدف جذب سرمایه گذاری خارجی ارائه کرده است. در این راستا، منطقه آزاد تجاری_ صنعتی نیز ایجاد شده است. منطقه آزاد چابهار به ۹ منطقه کاربردی تقسیم می شود که ۲۶ درصد از قلمرو آن به بخش تجارت و خدمات، ۴۹ درصد به صنعت و ۲۵ درصد به مقاصد گردشگری و مسکونی اختصاص دارد.
تا آنجا که به هند مربوط می شود، چابهار به عنوان یک بندر عمیق دریایی و قطب تجاری، فرصت جذابی را برای همه مناطق به ویژه هند فراهم می کند. در کوتاه مدت، این بندر با کاهش هزینه های حمل و نقل، تجارت هند با ایران را تقویت می کند. با توجه به رغبت و تمایل فزاینده هند برای سرمایه گذاری انرژی در زمینه های مختلف، منطقه آزاد تجاری_ صنعتی چابهار می تواند به بزرگترین مجتمع صنعتی به ویژه در بخش پایین دستی نفت و گاز و پتروشیمی در منطقه تبدیل شود.
علاوه بر آن، این بندر همچنین به بخش کشاورزی هند کمک میکند تا دسترسی ارزانتری به کود و سایر کالاها از ایران داشته باشد. در درازمدت نیز، تامین مالی و توسعه چابهار به عنوان قطب حمل و نقل بین المللی در منطقه به هند کمک می کند تا در اقتصاد اتحادیه اوراسیا ادغام شود.
اما نکته مهم این است که ترتیبات تجاری منطقه ای باید تسهیل شود در حالی که موافقتنامه تجارت آزاد بین هند و اتحادیه اقتصادی اوراسیا می تواند جریان بدون مانع مواد خام و همچنین ورود سرمایه و فناوری به اوراسیا را از طریق زیرساخت های صنعتی جدید در امتداد مسیرهای چابهار و کریدور شمال_جنوب تسهیل کند. (توافقنامه تجارت آزاد بین هند و اتحادیه اقتصادی اوراسیا در سال ۲۰۲۱ در دستور کار اتحادیه مزبور قرارگرفته است.)
زیرساختهایی موجود است که میتواند دسترسی هند به بازارهای منطقه را به طور موثر تسهیل کند که از آن جمله می توان به بزرگراه مدرنی که برای اتصال بندر چابهار به زاهدان (۶۸۰ کیلومتر) و بیشتر از زاهدان به مشهد (۹۵۰ کیلومتر) ساخته شده است، اشاره کرد. همچنین از سال ۲۰۲۰، ایران خط لوله گاز عسلویه به ایرانشهر، نزدیک به چابهار را در فاصله حدود ۳۰۰ کیلومتری جاده ای و همچنین مجتمع پتروشیمی با وسعت ۳۰۰۰ هکتار احداث کرده که امکان دسترسی به خوراک گاز طبیعی را فراهم می کند.
همچنین، ایران در گامی مهم روی توسعه پروژه بندر جاسک به عنوان دومین بندر اقیانوسی نزدیک به چابهار کار کرده است که مسیر حمل و نقل نسبتاً بدون ریسک را به بازارهای کلیدی ایران در شرق، به ویژه چین و هند ارائه خواهد کرد. افزون بر این، بندر جاسک برای انتقال خوراک نفت خام به پتروپالایشگاه ها و پتروشیمی ها با هدف افزایش این صادرات به آسیا نیز مورد استفاده قرار می گیرد. هند همچنین می تواند از تأسیسات بندر جاسک برای ذخیره سازی ذخایر استراتژیک نفت خام خود در جهت رفع نیازهای اضطراری در صورت بروز اختلال در عرضه استفاده کند.
از آنجایی که راه آهن، کلید اتصال و دسترسی بیشتر به بازارهای خارج از ایران و افغانستان است، کریدور راه آهن چابهار_ایرانشهر_زاهدان_مشهد ایده آل ترین مسیر برای اتصال بندر به سرخس در مرز ترکمنستان و فراتر از آن به آسیای میانه است در حالی که در ماه گذشته عملیات اجرایی فاز اول این پروژه به طول ۱۵۴ کیلومتر که حد فاصل زاهدان تا خاش را شامل میشود، به اتمام رسیده است.
از آن جایی که راهآهن چابهار_زاهدان در راستای کریدور شمال_جنوب در قست شرقی ایران نقش مهمی دارد، بندر چابهار با توجه به امتیازات خاص و موقعیتی که دارد، به یک مسیر پس کرانهای حملونقلی برای انتقال بار با شرایط مناسب نیاز دارد و با توجه به حجم انبوه بار این مسیر، راهآهن چابهار نقش مهمتری پیدا میکند.
ایران همچنین برای ساخت خطوط ریلی، خطوط انتقال آب و انرژی با افغانستان و تاجیکستان نیز از دو سال گذشته تفاهم نامه هایی امضا کرده در حالی که با عملیاتی شدن زیرساخت های ریلی راه آهن خواف_هرات که هنوز عملیاتی نشده،، هرات نیز از طریق خط راه آهن به مشهد_ تهران و بندرعباس متصل می شود.
چابهار و کریدور شمال_جنوب
توسعه بندر چابهار و گنجاندن آن به عنوان یک ذینفع از مزیتهای مناطق آزاد تجاری در توسعه کریدور حملونقل بینالمللی شمال_جنوب و به تبع آن تجارت بینالمللی در منطقه شتاب خواهد گرفت. راه آهن چابهار_زاهدان نیز که بخشی از کریدور شمال_جنوب است و فرصتی را برای هند فراهم می کند تا نه تنها به آسیای مرکزی بلکه به روسیه، قفقاز و اروپا دسترسی داشته باشد، دسترسی به همه بخش های ایران را نیز محقق می کند و با اتصال کریدور شمال به جنوب و شرق به غرب، بخش زیادی از مشکلات ترانزیتی کشور حل خواهد شد.
در واقع، کریدور شمال_جنوب خود یکی دیگر از محورهای مشارکت است که اگر این پروژه ارتباطی به درستی پرورش داده شود، بازی را در منطقه تغییر خواهد داد و علاوه بر افزایش حجم تجارت دوجانبه میتواند تلاشی برای یکپارچگی منطقهای و عاملی قوی برای ابتکار منطقهای در نظر گرفته شود.
چشم انداز چابهار در اوراسیا
ایران و هند باید به چابهار از دریچه «اوراسیای بزرگ» بنگرند، در حالیکه این بندر می تواند به عنوان نقطه کانونی زنجیره های تامین منطقه ای یا یک شبکه مصرف کننده_تولیدکننده در سراسر اوراسیا عمل کند. برای تحقق این جاه طلبی، دو کشور باید مشارکت همه جانبه ای با اتحادیه اقتصادی اوراسیا داشته باشند. همچنین، معرفی بانک ها و شرکت های بیمه همکار منتخب به منظور ارائه شبکه منطقه ای برای حل مشکلات پرداخت های فرامرزی امری مهم است.
موافقتنامه ترجیحی یا تجارت آزاد بین کشورهای اوراسیا نیز موضوعی حائز اهمیت است، در حالی که تشویق مشارکت بخش خصوصی در تمامی پروژه های اتصال نیز ضروری به نظر می رسد. تامین مالی پروژه های مرتبط چابهار و کریدور شمال_جنوب توسط بانک توسعه آسیایی و بانک توسعه جدید بریکس نیز مسئله ای است که باید مورد توجه قرار گیرد.
منبع: اتاق خبر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.otaghnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «اتاق خبر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۸۹۰۹۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حادثهای که زندگی ژوزه را تغییر داد؛ مورایس چگونه مسلمان شد
به گزارش قدس آنلاین، مربی پرتغالی سپاهان، به لحاظ اخلاقی بیتردید یکی از متفاوتترین مربیان خارجی است که در سالهای اخیر به فوتبال ایران آمده است. فارغ از آرامش و ادبیات مودبانهای که او در برابر سوالات غالباً چالشی، یکی از ویژگیهای قابل تحسین او، علاقهای است که نسبت به فرهنگ، هنر و موسیقی ایرانی بروز میدهد.
این طرز تفکر، دقیقاً نقطه مقابل برخی مربیان اروپایی است که حتی با وجود سالها حضور در ایران، نگاه بالا به پایین و اظهارنظرهای توأم با نیش و کنایه را حفظ میکنند.
* حادثهای که زندگی مورایس را تغییر داد
به گفته برخی نزدیکان این مربی، ماجرای عجیبی زندگی او را تحت تاثیر قرار داده است. ماجرایی که کمتر درباره آن صحبت شده است.
او پیش از اینکه پیشنهاد سپاهان را بپذیرد و به ایران سفر کند، در یک سانحه رانندگی دچار وضعیتی شبیه بیهوشی و کما میشود و پس از بهبودی، نوع نگاه وی به زندگی به کلی متفاوت شده است.
* میخواهم مسلمان شوم
اما آنچه مدیران باشگاه سپاهان را شگفت زده کرد، این بود که مورایس چندی پیش به باشگاه مراجعه کرده و میگوید: «من میخواهم مسلمان شوم. باید از کجا شروع کنم؟»
به منظور راهنمایی این مربی پرتغالی، ابتدا از طریق بخش فرهنگی باشگاه سپاهان، مسائلی در خصوص عرف، شرع و قانون در ایران و دین اسلام برای وی توضیح داده شده و بلافاصله مقدمات شرعی تشرف مورایس به دین مبین اسلام انجام شده است. وی همچنین در محضر یکی از علما، شهادتین را به زبان جاری ساخته و شرعا مشرف به دین اسلام شد و شیعه گردیده است.
نکته دیگر اینکه به موازات این اقدامات، یک مشاور مذهبی با آشنایی کامل به زبان انگلیسی در کنار وی، فرایند آشنایی و آموزش مبانی اعتقادی و نیز پاسخگویی به سوالات مورایس را برعهده داشته است.
* ازدواج با دختر ایرانی
از مدتها قبل زمزمههایی مبنی بر ازدواج قریب الوقوع مورایس با یک بانوی ایرانی در جریان بود. موضوعی که همراه با خبر تشرف او به دین اسلام، پررنگتر شد و رسانهها نیز درباره آن صحبت کردند.
در این خصوص گفته میشود مسائل شرعی ازدواج مورایس با همسر ایرانیاش اتفاق افتاده و طی چند روز آینده این مراسم به صورت رسمی برگزار میشود.